Planowanie ścieżki edukacyjnej jest nie lada wyzwaniem, przed którym staje każdy, kto myśli o swojej przyszłości zawodowej. Biorąc pod uwagę indywidualne zainteresowania i predyspozycje, istnieje nieograniczona liczba możliwości, ale od czego zacząć? 

Po 10 latach konkursowej działalności Drogi na Harvard, postanowiliśmy zmienić formułę programu i rozpocząć projekt edukacyjno-inspiracyjny pod nazwą „Droga na Harvard – Online Academy”. Pierwszą sesję pt. „Jak zaplanować ścieżkę edukacyjną?” poprowadzili wspólnie Agata Mazurowska-Rozdeiczer (prezes Harvard Club of Poland) i Wojciech Walniczek (dyrektor Droga na Harvard – Online Academy). Ich gośćmi byli Aleksandra Kozera, absolwentka Harvard University, prezes The Village Education Group, organizacji wspierającej innowacje edukacji małego dziecka; Michał Miąskiewicz, doktorant z psychologii na Harvard University, współtwórca Szkoły Edukacji, nowoczesnego programu kształcenia nauczycieli; oraz Cezary Wójcik, absolwent HEC Paris i Harvard University, profesor ekonomii, twórca the Center for Leadership oraz założyciel Leadership Academy for Poland. 

Czym jest planowanie ścieżki edukacyjnej i od czego należy zacząć?

Według Aleksandry Kozery, która współpracowała z wieloma osobami, poszukującymi odpowiedniej ścieżki naukowej, proces planowania edukacyjnego można określić jako budowanie poczucia autonomii wobec siebie – dorosłego człowieka. Aby podjąć odpowiednie kroki w przyszłości, należy rozpocząć od świadomej analizy i refleksji nad tym, co młody człowiek chce osiągnąć w życiu i kim być, jakie są jego wartości oraz jak pomoże mu w dotarciu do tych celów wykształcenie. 

– To nie wasze życie ma służyć edukacji, tylko edukacja ma służyć waszemu życiu – podkreślał Michał Miąskiewicz. 

Odpowiednie przygotowanie planu edukacyjnego wymaga czasu, namysłu i analizy, dzięki którym możliwe jest określenie kolejności podejmowanych działań. 

Kiedy należy rozpocząć planowanie edukacji? 

Człowiek uczy się przez całe życie, dlatego w zależności od etapu, na jakim się znajduje, proces planowania będzie się różnił, jednak nigdy nie powinien on negatywnie wpływać na budowanie autonomii jednostki. Coraz częściej spotykamy się z naciskiem rodziców i otoczenia na edukację najwyższej jakości zapewnianej od lat przedszkolnych. Niestety jest to często spotykany przypadek, gdy dziecko pozbawione jest zabawy i od początku swojego życia zostaje wciągnięte w wir niezdrowej rywalizacji. Z punktu widzenia rodzica, należy pamiętać o integracji rozrywki i edukacji, która jest tak istotna w budowaniu osobowości młodych osób. 

Ograniczeniem czasowym, jakie może pojawić się w trakcie procesu rekrutacji, jest okres potrzebny do odpowiedniego przygotowania się do egzaminów na poszczególnych uczelniach, terminy zgłaszania podań bądź wymagane certyfikaty np. IELTS . Z tego powodu warto przeprowadzić rozeznanie standardów obowiązujących na konkretnych uniwersytetach podczas składania dokumentów ok. 1,5 roku przed aplikacją na studia.

Jak twierdzi Michał Miąskiewicz, w Polsce młodzi ludzie dostają bardzo dużo sygnałów, że od najmłodszych lat powinni profesjonalnie, wręcz “korporacyjnie” planować swoją przyszłą karierę edukacyjną. Otoczenie nakłada na nich presję związaną z wyznaczaniem celów, etapów działania i następnie skrupulatnej realizacji zaplanowanych kroków. -Jeżeli macie 14 lat, zachęcam Was, aby nie planować swojej edukacji zbyt szczegółowo, ponieważ jesteście w wieku, w którym należy rozwijać swoje zainteresowania i robić rzeczy, które sprawiają Wam przyjemność. W tym okresie wasze życie prywatne potrzebuje dużo uwagi, a na decyzje związane ze ścieżką edukacyjną będziecie mieli czas. Najważniejsze jest, aby wasze działania były autentyczne. 

Jak rozpocząć planowanie? 

Istnieje nieograniczona liczba odpowiedzi na to pytanie, jednak według naszych gości niezaprzeczalnie najważniejszym etapem jest autorefleksja. Aleksandra Kozera z uwagi na swoje doświadczenia jest wielką zwolenniczką gap year. – Według mnie, podjęcie studiów od razu po maturze jest zbyt szybką decyzją. Ilość presji związanej z maturą, jest zdecydowanie wystarczająca dla uczniów. Obowiązek zdania 6 przedmiotów, odpowiednie przygotowanie się do wymaganych przez uczelnie egzaminów oraz uzupełnienie potrzebnej dokumentacji może być przytłaczające, na skutek czego, zaczyna brakować czasu na autorefleksję – odpowiada. Nie oznacza to jednak, że przygotowania na najlepsze uczelnie nie wymagają czasu, warto już wcześniej zainteresować się tematem aplikacji na wybrane uczelnie. 

Każda osoba, która zastanawia się nad swoją przyszłością edukacyjną i zawodową, powinna odpowiedzieć na podstawowe pytania, pozwalające na poznanie samego siebie i możliwości: 

– Co Cię interesuje, również w życiu prywatnym? 

– Kim jesteś i jaki jesteś? (pod kątem psychologicznym – towarzyski, pragnący podróży itd.) 

– Jakie masz możliwości? (również warunki finansowe – pomoże to określić wstępny budżet, ale pamiętajmy o dostępnych stypendiach i pomocach finansowych). 

– Jeżeli nie jesteś pewien tego, co chciałbyś robić, daj sobie czas, aby podjąć decyzję, nie stresuj się i nie oczekuj od siebie natychmiastowej odpowiedzi – przekonuje Cezary Wójcik. Bardzo pomocne może okazać się również znalezienie mentora, którego działania inspirują i uczą, a możliwe, że udzieli on wsparcia na poszczególnych etapach edukacji. 

Należy pamiętać, że podczas procesu planowania edukacji, młodzi ludzie postawieni są przed jednym z najważniejszych wyborów życiowych. Odpowiednie przygotowanie, aby osiągnąć wyznaczony cel wymaga wielu poświęceń i ciężkiej pracy. Jak w każdej dziedzinie życia warto pamiętać o zachowaniu równowagi, w tym przypadku pomiędzy presją dokonania wyboru, a wykorzystaniem w pełni lat młodzieńczych. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat planowania edukacyjnego, zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy na naszym profilu na Facebooku.